In alle gebouwen waar meerdere mensen samenkomen – zoals kantoren, scholen, vergader- en eventruimtes – staat een gezonde luchtkwaliteit door de coronapandemie nóg hoger op de agenda. Zijn CO2-meters en luchtreinigers de oplossing voor acute problemen? En wat met de lánge termijn?
Door de versoepeling van de coronamaatregelen worden gebouwen weer drukker bevolkt. Daardoor stijgt de kans op de overdracht van het COVID-19-virus en bij uitbreiding andere virussen zoals de griep. Veel gebouwbeheerders en -gebruikers vragen zich dan ook af of ze wel voldoende maatregelen nemen om een goede luchtkwaliteit te garanderen.
De onzekerheid brengt bepaalde ondernemers op het idee om zogenaamde luchtreinigers op de markt te brengen. Die beloven – via uiteenlopende technologieën – om de vervuilde lucht te ontdoen van virussen en bacteriën. Er is echter nog geen wetenschappelijk bewijs van de effectiviteit van deze toestellen, en ze zijn zeker geen wondermiddel. Met een vals gevoel van veiligheid is men dan ook niet gebaat.
De CO2-meter is het vertrekpunt voor alle maatregelen. Wanneer die in het oranje of rood gaat, moet er worden ingegrepen. Het ministerieel besluit van minister Annelies Verlinden – van toepassing sinds 1 oktober 2021 – vermeldt de verplichte aanwezigheid van een (voor het publiek duidelijk zichtbare) luchtkwaliteitsmeter met real time metingen in:
De luchtkwaliteitsnorm voor de verschillende sectoren bedraagt nog steeds 900 ppm CO2. Wanneer deze waarde wordt overschreden, moet de uitbater op basis van een risicoanalyse een actieplan met compenserende maatregelen kunnen voorleggen om terug onder deze norm te gaan. Wordt de waarde van 1.200 ppm CO2 overschreden, moet de uitbater bovendien voorzien in een erkend systeem van luchtdesinfectie en/of -infiltratie dat een luchtkwaliteit evenwaardig aan de norm van 900 ppm verzekert.
Het Implicatieplan in de Aanbevelingen van de Taskforce Ventilatie van 12 juli 2021 focuste zich eerder al op korte- en middellangtermijnmaatregelen die voldoende ventilatie moeten garanderen in het kader van de COVID-19-pandemie. De Taskforce adviseert om ramen en/of deuren indien mogelijk te openen om meer luchtbewegingen te garanderen, en dit bij voorkeur permanent (op kipstand of op een kier). Met de winter in aantocht, is dit echter om diverse redenen niet de beste oplossing: ze zorgt voor extra warmteverliezen en is ook op akoestisch vlak ongunstig (vertrouwelijkheid van gesprekken, storend voor andere medewerkers in de buurt).
Ook de aanwezigen vragen om de ruimte tijdelijk te verlaten kan tijdelijk soelaas bieden, net als de capaciteit van de ruimte verlagen. Deze laatste optie is wel drastischer, bijvoorbeeld in het geval dat een vergaderzaal zonder buitenramen en -deuren nog slechts 4 in plaats van 10 mensen mag ontvangen.
Bovenstaande maatregelen zijn dan ook slechts een ventilatiestrategie op korte termijn in functie van de bestrijding van virussen. De voorkeur gaat naar oplossingen die ook op de lange termijn werken. Daarnaast moet er ook rekening worden gehouden met de codex over het welzijn op het werk. Die bepaalt dat elke werkgever moet beschikken over een risicoanalyse van de binnenluchtkwaliteit. De codex specifieert ook de maximale CO2-concentraties en/of ventilatiedebieten. In het algemeen mag de CO2-concentratie net zoals in het hoger vermelde M.B. maximaal 900 ppm bedragen (of 500 ppm boven de buitenconcentratie), of een maximale toename ten opzichte van de buitenconcentratie van 500 ppm. Dit komt voor lichte activiteiten overeen met een ventilatiedebiet van 40 m3 per persoon per uur.
We verwijzen graag naar de aanbevelingen van de Taskforce Ventilatie in het kader van COVID-19 versie 2.0. Die beschrijven een pragmatische aanpak voor de implementatie van voldoende ventilatie en luchtzuivering om de verspreiding van het coronavirus en bij uitbreiding andere virussen binnen te kunnen minimaliseren. We helpen u graag verder om deze aanbevelingen te vertalen naar en toe te passen binnen uw gebouw.
Een degelijk en performant mechanisch ventilatiesysteem is steeds de beste oplossing om een goede luchtkwaliteit te garanderen. We vertrekken daarbij van een risicoanalyse waarbij we kijken of het gebouw (nog) voldoet aan de wensen en de normen. Het implementeren van een vast CO2-monitoringsysteem kan een eerste stap zijn. Wanneer er structurele tekorten worden vastgesteld, kunnen we – door aanpassingen aan bestaande installaties of vanaf nul – een ventilatiesysteem engineeren dat voldoet aan alle comforteisen, op het vlak van temperatuur, relatieve vochtigheid en luchtsnelheden.
Ook twijfels of je gebouw voldoende geventileerd is en voldoet aan de richtlijnen van de Taskforce Ventilatie en de codex? Geen idee hoe dit in de praktijk aan te pakken? Onze expert Nico Vandewiele geeft je graag meer uitleg via 050 40 45 30 of nico.vandewiele@ingenium.be.
